Zorlandığınız Kararları Bu Şekilde Kolaylaştırabilirsiniz
- Bebekten sonra işe dönsem mi, evde kalıp kendim mi ilgilensem?
- İşe başladığım zaman bakıcıya mı, kreşe mi, aile büyüklerine mi emanet etmeli?
- Çocuğum bir sene daha evde mi olsun, yoksa bu sene yuvaya başlasın mı?
- Çocuğum okula başlayacak, o okula mı versek, bu okula mı?
- Kurumsal işime mi devam etsem, kendi işimi mi kursam?
- Bu işte mi kalsam, başka işe mi geçsem?
- Bu yaz o tatile mi gitsek, bu tatile mi?
- Duvarları şu renge mi boyasak, bu renge mi?
- Şu arabayı mı alsak, bu arabayı mı, ya da şu an değiştirmesek mi?
- Kirada mı otursak, ev mi satın alsak?
- Oraya mı taşınsak, buraya mı?
- O bankadan mı kredi alsak, bu bankadan mı?
- Boşansak mı, boşanmasak mı?
- İkinci çocuğu yapsak mı, yapmasak mı?
- Çocuğum şu dersaneye mi gitsin, bu dersaneye mi?
- İlk sıraya şu okulu mu yazsın, bu okulu mu?
- Çocuğumuzun adını şu mu koysak, bu mu?
- Liste sonsuz uzayıp gider……
Küçük büyük tüm bu kararlar biz farkında olmadan kafamızın arkasında hiç durmadan dönüp duruyor ve bizi inanılmaz yoruyor, enerjimizi tüketiyor ve stres yaratıyor.
Ama böyle olmak zorunda değil.
Hani derler ya, “en iyi karar verilmiş karardır” diye, gerçekten de öyle.
Ama o noktaya karar oldukça zorlanabiliyoruz, kafamızda günlerce döndükçe dönüyor ve karar süreci uzadıkça uzuyor ve stres artıyor.
Bu konudaki en büyük yardımcınız “Artılar Eksiler Listesi” olabilir.
Çünkü sizi stres yapan kafanızda soyut halde dönüp duran konuları, kağıt üzerinde somut hale getirmeye başladığınız noktada, zihniniz boşalmaya başladığı için, daha sakin ve net değerlendirme yapma şansınız oluyor.
Her konuda olduğu gibi, bunu da verimli ve bilinçli şekilde yapmanın yolları var.
Bu 7 adımlık süreç aklınızı karıştıran konularda netleşmenize yardımcı olabilir.
Ama lütfen en sonuna kadar okuyun ve 6. ve 7. adımları da mutlaka dikkate alın!
Adım 1 – Hazırlıklarınızı yapın
Boş tercihen beyaz bir kağıt alın ve ortasına yukarıdan aşağıya doğru bir çizgi çizerek kağıdı ikiye bölün.
Kağıtın sol üstüne kararsız kaldığınız konudan birini, sağ üstüne de diğerini yazın. Mesela sol tarafa A Okulu ve sağ tarafa B Okulu.
Sonra A Okulunun olduğu bölümün altındaki alanı da yine dikey bir çizgi ile yukarıdan aşağıya ikiye bölün. Yukarı sola “artılar”, sağına “eksiler” yazın. Aynı şeyi B Okulu için de yapın. Böylece elinizde 4 kolon olacak.
Aşağıda sizin için çok basit bir örnek hazırladım.
Not: Elinizde daha fazla seçenek var ise, daha fazla kolon yapabilirsiniz veya tüm seçenekleri ikişer ikişer mukayese edip eleyerek gidebilirsiniz.
Adım 2 – Listelemeye başlayın
Tüm seçeneklerin artılarını ve eksilerini tamamen yargısız ve açık fikirle, kafanızda tartmadan serbestçe listelerin.
Burada atış serbest, yargı yok, sonradan silebilirsiniz.
Ne kadar saçma, basit veya çılgınca da olsa, buraya ne kadar çok şey yazarsanız o kadar iyi. İçinizde hiçbirşey kalmasın.
Adım 3 – Önceliklerinizi netleştirin
Şimdi sıra en önemli verdiğiniz seçim kriterlerini belirlemekte. Bunları da büyük ihtimalle kişisel ve aile değerleriniz belirleyecek.
Okul seçimindeki en önemli kriterleriniz neler? Evinize yakınlık, yabancı dil eğitimi, çok ödev vermiyor olması?
Tatil seçiminizdeki kriterleriniz neler? Macera mı/Sakinlik mi? Mesafe? Bütçeniz?
Dikkat!!! Bu bölüm çok önemli. Lütfen bu bölümü atlamayın. Çünkü karar vermedeki kriteriniz bir seçenekteki artıların sayı olarak daha fazla olması değil, sizin öncelikli karar kriterlerinize ne kadar uygun maddeler bulunduğu. Belki A Okulunda 8 tane, B Okulunda 4 tane artı madde var. Ama en önemli kriterlerinizden biri okulun eve yakın olması ise belki kararınızda B Okulu ağır basacak.
Şimdi de netleştirdiğiniz önceliklerinize uyan maddeleri, listenize bakarak bulun ve yuvarlak içine alın veya renkli bir kalemle gölgelendirin.
Listede sizin için karar kriterinizde pek önemli olmadığını düşündüğünüz artılar ve eksiler var ise, şimdi onların üzerini çizip listenizi temizleme vakti ki gereksiz uzun bir liste haline gelmesin.
Listeniz bu haliyle de kalabilir, veya üşenmez iseniz, listenizin son durumuna göre hızlıca temize geçirip, öncelikli olan kriterleri üste yazarak, kalanları da altlarına listeleyerek, son haline getirebilirsiniz.
Adım 4 – Eksik bilgileri tamamlayın
Artık elinizde kabaca da olsa bir liste olduğuna göre, eğer gerekiyorsa başkalarıyla konuşmanın veya ek araştırmalar yapmanın tam zamanı.
Belki kolonlara sizin aklınıza gelmeyen başka şeyler ekleyecekler. Bu şekilde karar kriterlerinizdeki eksik bilgileri tamamlamış olursunuz, içinizde birşey kalmaz.
Adım 5 – Üzerine uyuyun
Listenizi bugünlük son haline getirdiniz tebrikler, ama hemen acele edip son kararınızı vermeyin. Bir gece üzerine uyuyun ve aklınızda siz uyurken biraz daha pişsin, netleşsin. Çünkü birşeyle çok fazla detaylıca uğraşıyor olduğumuz zaman bir süre sonra objektifliğimizi ve netliğimizi kaybetmek gayet mümkün.
Dolayısıyla ertesi gün listeye sağlam kafayla tekrar baktığınız zaman, içiniz çok daha rahat birşekilde son kararınızı verebilirsiniz.
Adım 6 – İç sesinizi dinleyin
Tüm bunlarla uğraştıktan sonra, şimdi ilk 5 adımı unutun ve iç sesiniz size ne söylüyor ona kulak verin. Listenizden çıkan kararınızla tutarlı ise, tebrikler işiniz çok kolay.
Eğer listenizden çıkan sonuç içinize sinmemiş ise kulağınıza fısıldayan ses gerçekten iç sesiniz mi yoksa korku bazlı gelen ve gerçek iç sesinizi bastıran bir ses mi, dürüstçe bunu değerlendirin.
Mesela kurumsal iş hayatına mı devam etmek, yoksa kendi işinizi mi kurmak?
Diyelim ki listenizde kendi işinizi kurma seçeneğinde artılar ağır bastı ama içiniz huzursuz bu sonuçtan.
Bu huzursuzluk acaba “ya başarısız olursam” korkusundan mı kaynaklanıyor (ama gerçekten yapmayı istiyorsunuz), yoksa gerçekten iç sesiniz “hayır, bu şu an senin için doğru bir karar değil” dediği için mi?
Bunun dürüst cevabını da sadece ve sadece siz verebilirsiniz.
Adım 7 – Artık sadece ileri bakın
Bu noktadan sonra artık doğru kararı mı verdim diye sorgulayıp hem kendinizi, hem de etrafınızı huzursuz etmenin hiçbir faydası yok, bol bol gereksiz stresi ve zararı var.
Bu süreçle beraber, bugünün şartlarında, bugünün bilgileri ve bugünün duygularıyla elinizden gelen en iyi kararı verdiniz.
En iyi karar verilmiş karardır.
Artık geriye dönüp bakmak yok, tam gaz huzurla yola devam.
Gerekirse ileride kararınızı değiştirip farklı seçenekleri de her zaman deneyebilirsiniz.
Sevgilerimle
Ahu
